ΑΡΤΟΚΛΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΚΟΛΦΩΣ

 ΧΡΟΝΙΑ  ΠΟΛΛΑ
Βοήθεια  μας  ,και του χρόνου  με υγεία .

6 Αυγούστου    η εκκλησία   τιμά     την     Μεταμόρφωση του Σωτήρος Χριστού
Ετοίμασα  και  εγώ  τους  δικούς  μας  Άρτους ..  για   την  πρωινή   αρτοκλασία   ..
Φυσικά  δεν  θα  μπορούσε   να  λείπει   μια  τέτοια    συνταγή   απο  το  "πλαθω  ζυμαράκια " 
 Η  συνταγή  την   δανείίστικα   είναι   από  εδώ της   φίλης  Γκόλφω  από  το  FB  
  
Ο όρος Αρτοκλασία σημαίνει ο τεμαχισμός του άρτου και χρησιμοποιείται μόνο στη Λειτουργική. Εσφαλμένα λέγεται και αρτοπλασία.
Έτσι στη Λειτουργική αρτοκλασία λέγεται ο τεμαχισμός άρτων που προηγουμένως έχουν ευλογηθεί από ιερέα ή Αρχιερέα και στη συνέχεια διανέμονται στο εκκλησίασμα. Οι ευλογούμενοι άρτοι είναι πέντε, ισάριθμοι δηλαδή μ΄ εκείνους που ευλόγησε ο Χριστός στην έρημο και στη συνέχεια διανεμήθηκαν στο πλήθος. Μαζί με τους άρτους ευλογούνται επίσης μικρές ποσότητες οίνου και ελαίου που φέρονται σε μικρές φιάλες.
Η Αρτοκλασία γίνεται και κατά την ακολουθία του όρθρου, αλλά κυρίως κατά τον εσπερινό της παραμονής δεσποτικής ή θεομητορικής εορτής, που αποσκοπεί όχι μόνο στο συμβολισμό ιερού γεγονότος αλλά και σε θεραπεία πρακτικής μοναστικής ανάγκης. Στα μοναστήρια, δηλαδή, οι μοναχοί αφού νήστευαν ολόκληρη την ημέρα της παραμονής κάθε μεγάλης εορτής, ήταν υποχρεωμένοι μα παραμείνουν στο ναό και να μην απομακρυνθούν, μετά τον εσπερινό, προκειμένου να συνεχίσουν την ολονυκτία και να τύχουν δια της αρτοκλασίας "παραμυθίας" και "στήριξης". Η ευλογία των άρτων, ανά πέντε, του οίνου ("ανά στάμνον μεστήν") καθώς και του ελαίου γινόταν με σύντομη ευχή αμέσως μετά τη λεγόμενη "λιτή", (έπειτα από τη μεγάλη δέηση), περί το τέλος του εσπερινού. Ακολουθούσε ο τεμαχισμός και η διανομή από τον "κελλαρίτη" που βρίσκονταν στον νάρθηκα ή την λιτή, δηλαδή στο χώρο μεταξύ νάρθηκα και κυρίως ναού, όπου τελούταν η δέηση της "λιτής", εξ ου και η ονομασία του χώρου. Μετά τον άρτο διανέμονταν, κατά το Τριώδιο και "ανά εξ ισχάδες ή φοίνικες" (= ανά 6 σύκα ξερά ή χουρμάδες) και από "ενός κρασοβολίου οίνος" (= ένα ποτήρι κρασί). Το έλαιο που ευλογούνταν πιθανώς χρησιμοποιούταν στο μεγάλο κανδήλι του τιμώμενου Αγίου. Πολλοί υποστηρίζουν ότι στη διανομή συμμετείχαν και οι πτωχοί.
Με το πέρασμα όμως του χρόνου, σήμερα, η αρτοκλασία μετατέθηκε και στις πρωινές λειτουργίες.
ΠΗΓΗ

ΥΛΙΚΑ:

2 κιλά αλεύρι  για όλες  τις  χρήσεις (εγώ  'εβαλα  σκληρό αλεύρι  για  τσουρέκια )

70 γρ.μαγιά ή  3  φακελάκια  ξερή  μαγιά

1 και 1/2 ποτήρι ζάχαρη 
1 ποτήρι καλαμποκέλαιο

7 γρ.μαχλέπι

4 γρ.μαστίχα σκόνη
1/2 κουταλάκι αλάτι
1 κουταλάκι γεμάτο κανέλα

Νερό   όσο  πάρει  

Επικάλυψη:

μέλι

ζάχαρη αχνη ή σουσάμι

 ΕΚΤΕΛΕΣΗ :

• Λιώνουμε την μαγιά σε  ένα  μπόλ  με   χλιαρό νερό μαζί  με  2 κουταλιές από  την  ζάχαρη .

•  Σε μεγάλο  μπόλ  κοσκινίζουμε το αλεύρι και προσθέτουμε  τα υπόλοιπα υλικά.
• Εγώ  τα  ζύμωσα  στον  αρτοπαρασκευαστή     με  τα  μισά  υλικά  

•  Προσθέτουμε την λιωμένη μαγιά και ανακατεύουμε και ρίχνουμε νερό μέχρι να έχουμε μιά ζύμη  μαλακία  και  αφράτη   που   δε  κολλάει στα  χέρια μας  .

• Ζυμώνουμε και αφήνουμε να φουσκώσει 30 λεπτά,ξαναζυμώνουμε και αφήνουμε πάλι να φουσκώσει και τέλος ζυμώνουμε την Αρτοκλασία μας σε σχήμα στρογγυλό και την τοποθετούμε σε λαδωμένο στρογγυλό ταψί.

 

•  Αφήνουμε αρκετή ωρα μέχρι να φουσκώσει καλά  θα  πάρει  και   1-2   ώρες   σε   ζεστό  μέρος   και πρίν την βάλουμε για ψήσιμο την τρυπάμε με προσοχή σε 3 σημεία με λεπτό καλαμάκι.

•   Σταυρώνουμε τον άρτο μας όπως κάνουμε τον σταυρό μας πρίν τον βάλουμε για ψήσιμο.

 

•  Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στο πρώτο κάτω ράφι του φούρνου στους 180 βαθμούς μέχρι να πάρει χρώμα μετά χαμηλώνουμε στους 160 βαθμούς, και με  ένα  μαχαίρι  όπως  κάνουμε   στα κέικ  δοκιμάζουμε  αν  έχει  ψηθεί .

• ο χρόνος ψησίματος είναι   με  το πόσο  μεγάλους    σε  μέγεθος  θα  κάνουμε  τους αρτους  και   ανάλογα   με  το  πόσο  δυνατός  έιναι  ο  φούρνο σας .

• Τους  αφήνουμε  όταν βγουν  απο τον φούρνο να κρυώσουν  πάνω σε σχάρα και μετά τους  αλείφουμε με το μέλι και την ζάχαρη αχνη ή το σουσάμι. 

 

• Αν την φτιάξετε απο την προηγούμενη μέρα πρέπει να την τυλίξετε με διαφανή  μεμβράνη για να μην ξεραθεί. 
• Αν θέλει κάποιος μπορεί να φτιάξει και 3 μικρούς αρτους αν δυσκολεύεται να φτιάξει ενα μεγάλο, εγω συνήθως φτιάχνω 5 μικρούς   ή  3 πιο μεγάλους 

                                                                            ΧΡΟΝΙΑ  ΠΟΛΛΑ   
                                                                 Βοήθεια  μας  ,και του χρόνου  με υγεία .